Muziek en muziektherapie kunnen ingezet worden bij de behandeling van autismespectrumstoornissen en zijn daarin belangrijke aspecten geworden. Door muziek worden mensen met autisme sterk betrokken bij de behandeling, kunnen ze zich beter ontspannen en het is een goede wijze om met deze mensen te communiceren.
Wat is bekend over de helpende kracht van muziek bij mensen met autisme?
Een onderzoek uit 2004 keek naar de effecten die muziek had op kinderen en tieners met autisme. Men zag de volgende effecten bij deze kinderen en tieners:
- Verhoogde focus en aandacht
- Verhoogde communicatie en communicatiepogingen
- Vermindering van angst
- Verbeterde coördinatie
- Over het algemeen verbeterd sociaal gedrag
In het onderzoek is helaas niet gekeken naar de effecten van muziek op volwassenen met autisme. Onderzoeken die daarna zijn uitgevoerd, hebben volwassen wel betrokken. Hierin werd de muziektherapie van meerdere cliënten geanalyseerd en er werden interviews gehouden met de muziektherapeuten. Ook bij volwassenen bleek dat muziek een positieve invloed heeft op de psychische toestand. Naast de gedane onderzoeken merken ook veel behandelaren op dat muziek een belangrijk hulpmiddel kan zijn. Muziek is voornamelijk voor kinderen een goede manier om hun aandacht te trekken tijdens de behandeling wanneer ze moeite hebben om zich te concentreren.
Verbeterde communicatie
Autism Speaks onthulde dat maar liefst een kwart van de mensen met autisme niet met woorden communiceert. Het overgrote deel (75%) is verbaal wel vaardig, maar heeft moeite met de communicatie. Muziek kan baat hebben voor die personen.
In 2011 werd een nieuw concept gelanceerd dat ook wel bekend staat als Auditory-Motor Mapping Training (AMMT). Dit concept werd ingezet bij kinderen met autisme die moeite hebben met communicatie en het begrijpen van verbale communicatie. Tijdens de sessies van de AMMT werd gebruik gemaakt van drums. De therapeut zong daarbij bepaalde woorden en zinnen om de kinderen op deze wijze hun woordenschat te vergroten en taalgebruik te verbeteren. Na afloop van de sessie beschikten de kinderen over betere communicatieve vaardigheden.
Een andere veronderstelling is dat muziek mensen met autisme nieuwe woorden kan leren en sociale interactie kan verbeteren. Hoewel dit idee minder goed is onderzocht dan AMMT, is het idee erachter dat wanneer een persoon met autisme aandachtig naar muziek luistert (onbekende) woorden en zinnen uit die songteksten worden opgepikt en gebruikt tijdens gesprekken.
Gedragsvoordelen
In 2013 is een onderzoek gedaan naar de effecten van muziek op het gedrag van kinderen met autisme. Wekelijks kregen 41 kinderen met autisme muziektherapie. De onderzoekers zagen een verbetering in gedrag, met name bij de kinderen die vaak onoplettend gedrag vertonen.
Tijdens het onderzoek kregen de kinderen één keer per week een uur muziektherapie. Het onderzoek duurde tien maanden waarin tussentijds het gedrag van de kinderen werd geanalyseerd aan de hand van een lijst die negatief gedrag, zoals rusteloosheid, lawaaierigheid en agressie screent. Hoewel niet direct verbeteringen zichtbaar waren, verbeterde het gedrag bij meer dan de helft van de kinderen nadat het onderzoek enige maanden bezig was.
Vermindering van angst
Vrouwen met autisme zijn vaak zeer gevoelig voor bepaalde prikkels uit hun omgeving in vergelijking met algemene bevolking. Geluid kan veel harder binnen en moeilijk gefilterd worden. Omdat deze prikkels niet altijd goed gefilterd worden, raken vrouwen met autisme gemakkelijk overweldigd wat angst en stress teweegbrengt. Muziek kan in deze gevallen angstgevoelens verminderen en hen meer rust geven.
Elk persoon heeft zijn eigen voorkeur qua muziekgenre. Zo ook vrouwen met autisme. Weliswaar blijkt wel dat over het algemeen klassieke muziek, of elke vorm van muziek met een repetitieve beat, het meest effectief is om angst en stress te verminderen.
Muziek geeft plezier
Muziektherapie kan in vergelijking met reguliere therapieën een stuk leuker zijn. Dit kan zeker het geval zijn bij kinderen. Voor iemand die een hogere gevoeligheid heeft voor zintuiglijke ervaringen, kan muziektherapie niet alleen ontspannend werken, maar kan het ook aangenaam zijn om ernaar te luisteren. Bovendien kan muziek voor mensen met autisme een uitstekende manier zijn om een band op te bouwen met anderen. Helemaal als de therapie in groepsverband wordt gegeven.