Autisme bij vrouwen
Waarom wordt autisme minder vaak gediagnosticeerd bij meisjes en vrouwen? Uit autisme zich echt anders bij vrouwen dan bij mannen? Lees verder om de antwoorden op deze en andere vragen te weten te komen.
Belangrijk om te weten is dat autisme een spectrumstoornis is en zich bij elke vrouw (en man) anders uit. In sommige symptomen kan een vrouw met autisme zich dus goed herkennen; in anderen niet.
Wat zijn de symptomen van autisme?
De symptomen van autisme verschijnen meestal in de vroege kindertijd, voor de leeftijd van twee. Kleine kinderen maken bijvoorbeeld weinig oogcontact en in sommige gevallen vertonen ze apathisch gedrag tegenover hun ouders. Rond de leeftijd van 2 jaar kunnen ze tekenen van agressie gaan vertonen, niet op hun naam reageren of stappen achteruit zetten in hun taalontwikkeling. Over het algemeen hebben autismesymptomen echter te maken met problemen met sociale interacties en gedragspatronen.
Sociale communicatie en interactie symptomen
Kinderen en volwassenen met autisme hebben vaak moeite om contact te maken met anderen. Dit kan resulteren in diverse symptomen, zoals:
- vermijding van oogcontact
- geen reactie op hun naam
- weerstand tegen aanraken
- een voorkeur om alleen te zijn
- ongepaste of geen gezichtsgebaren
- moeite om een gesprek te beginnen of gaande te houden
- overmatig praten over een favoriet onderwerp zonder rekening te houden met de wensen van een ander
- spraakproblemen of ongewone spraakpatronen
- moeite met het uitdrukken van emoties of het te herkennen bij anderen
- moeite met het herkennen van sociale signalen
- moeite om aanwijzingen op te volgen
- onvermogen om iemands reactie te voorspellen
- ongepaste sociale interacties
- moeite met het herkennen van non-verbale signalen
Symptomen van gedragspatronen
Mensen met autisme hebben vaak gedragspatronen die zij zeer regelmatig herhalen en moeilijk te doorbreken zijn. Sommige van deze patronen zijn:
- herhalende bewegingen uitvoeren, zoals trillen met een been
- het ontwikkelen van routines of rituelen die zeer belangrijk voor iemand zijn.
- zelfbeschadiging, zoals bijten bonken met het hoofd
- herhalen van woorden en zinnen
- extreem gefascineerd raken door een bepaald onderwerp, feit of detail
- licht- en geluidprikkels meer of minder heftig ervaren dan andere mensen
- zich sterk fixeren op bepaalde voorwerpen of activiteiten
- bijzondere voedselvoorkeuren of afkeer van voedseltexturen hebben
Hoe verschillen de symptomen bij vrouwen?
De symptomen van autisme bij vrouwen verschillen niet veel dan die van mannen. Alleen bij vrouwen worden deze symptomen vaker over het hoofd gezien. Het blijkt dat vrouwen en meisjes hun symptomen beter kunnen camoufleren of verbergen dan mannen. Dit komt voornamelijk voor bij hoogfunctionerende vrouwen met autisme. Hieronder staan enkele voorbeelden van camouflage:
- dwingen om oogcontact te maken tijdens gesprekken.
- van tevoren grappen of zinnen voorbereiden om in een gesprek te gebruiken.
- het nabootsen van het sociale gedrag van anderen
- imiteren van uitdrukkingen en gebaren.
Hoewel zowel mannen als vrouwen met autisme hun symptomen kunnen camoufleren, lijkt het vaker voor te komen bij vrouwen en meisjes. Dit kan verklaren waarom zij minder vaak gediagnosticeerd worden met autisme. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat vrouwen met autisme vaker internaliserend gedrag vertonen en mannen meer externaliserend gedrag. Bij internaliserende gedragsproblemen worden de emoties en gevoelens binnengehouden en leiden tot innerlijke onrust. Bij externaliserende gedragsproblemen is er te weinig controle over de emoties en worden deze naar buiten toe afgereageerd.
Het is belangrijk te weten dat onderzoek naar verschillen tussen autisme bij vrouwen en mannen kleinschalig of gebrekkig is. Deskundigen hebben nog steeds geen uitgebreide informatie over deze verschillen.
Wat veroorzaakt autisme bij vrouwen?
Deskundigen weten helaas nog niet zeker wat autisme veroorzaakt. Gezien de verscheidenheid aan symptomen en ernst, wordt autisme waarschijnlijk veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder genetica en omgevingsfactoren.
Hoewel er geen bewijs is dat de oorzaak van autisme verschilt tussen mannen en vrouwen, suggereren sommige deskundigen dat jongens een grotere kans hebben autisme te krijgen. Zo gaf een onderzoek onlangs aan dat meisjes geboren kunnen worden met genetische beschermende factoren die hun kans op autisme verkleinen.
Er is ook een opkomende theorie die de “extreme mannelijke hersenen” theorie wordt genoemd. Deze theorie is gebaseerd op het idee dat blootstelling van de foetus aan hoge concentraties van mannelijke hormonen in de baarmoeder de ontwikkeling van de hersenen kan beïnvloeden.
Het effect van hormonen op de hersenontwikkeling is nog niet opgehelderd. Toch kan het een begin zijn om te begrijpen hoe autisme zich ontwikkelt en waarom het meer voorkomt bij jongens dan bij meisjes.
Is er een test voor autisme bij vrouwen?
Er is geen medische test die de diagnose autisme kan stellen. Wanneer je bij jezelf of bij een ander vermoedens van autisme hebt, maak dan een afspraak bij de huisarts. De huisarts kan je doorverwijzen naar een specialistisch (onderzoeks)centrum voor autisme. Vaak is het een uitgebreid onderzoek waarbij je meerdere afspraken hebt met een specialist.
Ook kan het zijn dat je eerst wordt doorverwezen naar een psycholoog. Een psycholoog kan helpen om symptomen van autisme beter in kaart te brengen en andere mogelijke oorzaken uit te sluiten.
Ook bij het vermoeden van een onjuiste diagnose wordt geadviseerd om contact op te nemen met de huisarts.
Hoe wordt autisme bij vrouwen behandeld?
Hoewel autisme niet te genezen is, kan therapie helpen om symptomen van autisme te verlichten. Er zijn vele vormen van therapieën inzetbaar, zoals: psychotherapie, psycho-educatie, gesprektherapie, fysiotherapie en bezigheidstherapie. De therapieën zijn erop gericht om met alledaagse uitdagingen om te leren gaan zodat symptomen verlicht kunnen worden.
Behandelopties zoals psychotherapie hebben de voorkeur bij de behandeling van autisme, maar indien dat niet voldoende verlichting geeft kan eventueel een geneesmiddel ingezet worden. Hoewel medicamenteuze therapie op het eerste gezicht een makkelijke oplossing lijkt, kleven er wel degelijk nadelen aan. Lees hier meer informatie over geneesmiddelen bij autisme en wat de nadelen (en voordelen) ervan zijn.